Zo’é-të janë një fis i vogël, i izoluar që jeton thellë në pyjet e Amazonës.
Ata dallohen menjëherë nga “m’berpót”, një kallëp i gjatë druri i futur nën buzë.
Fisi Zo’é, e pati kontaktin e parë me botën jashtë, në 1982, kur u takuan me misionarët evangjelistë.
Thuajse të asgjësuar nga sëmundjet menjëherë më pas, numri i tyre po rritet sërish.
Ata jetojnë në shtëpi të mëdha drejtkëndore të hapura nga të katër anët.
Rreth tyre gjenden kopshte me bimësi nga më të ndryshmet përfshirë piper, banane dhe shumë fruta e perime që rriten në atë zonë.
Kultivojnë pambuk që e përdorin për ornamente për trupin, shtrate të varura në pemë dhe fasha për të mbajtur bebet. Zo’é-të janë poligamë dhe qoftë meshkujt apo femrat mund të kenë më shumë se një partner.
Është e zakonshme që një femër që ka disa vajza të martohet me disa meshkuj dhe ndonjë prej tyre të martohet madje edhe me një nga vajzat e saj. Të gjithë janë të barabartë në shoqërinë Zo’é, ndaj edhe bëjnë një jetë të paqtë. Meshkujt janë gjuetarë ekstremisht të aftë. Ata gjuajnë derra të egër, të vegjlit e të cilëve femrat i marrin dhe i rrisin si kafshë shtëpiake.
Një nga ceremonitë më të rëndësishme mes tyre është edhe shpimi i buzës së poshtme tek fëmijët.
Për këtë merret kocka e njërës prek këmbëve të majmunëve që përshkon buzën e poshtme të vajzave kur janë 7 dhe meshkujt janë 9 vjeç. Femrat mbajnë ornamente për kokën me pupla zogjsh dhe e lyejnë trupin me “urucum” një bimë në ngjyrë të kuqe që shërben edhe si antiseptic.
Zo’é-të dalëngadalë po dalin nga izolimi. Ata janë kuriozë dhe dëshirojnë ta shohin dhe kuptojnë botën përtej kufijve të tyre.
Në shkurt 2011, për herë të parë një grup nga fisi Zo’é, udhëtoi në kryeqytetin e Brazilit, Brasilia për t’u takuar me qeveritarë të ndryshëm.
Ata kanë folur për kërcënimin që njerëzit e ardhur ju bëjnë pyjeve dhe kanë kërkuar një program për mbrojtjen e tyre.
Në dëshirën e tyre ka qenë edhe një program edukimi i përshtatshëm për nevojat e tyre si dhe një program për mbrojtjen e shëndetit.
Promo
Reklamo këtu
Nga Frigo Deluxe
Nga My Skin Project
Nga Pixels
Nga Foleja
Lufta Prigozhin - Putin
Më shumë
Hajduti profesionist xhepash zbulon sekretet e vjedhjeve: Turistët janë objektivi i preferuar - kur duhet të jeni veçanërisht të kujdesshëm
Britanikja provoi për herë të parë byrekun - mësoni çfarë note i dha këtij ushqimi
Ke gabuar gjatë gjithë jetës: Një i ri tregoi se si hahen ëmbëlsirat Tic Tac, njerëzit janë të shokuar
Çfarë do të thotë të shohësh në ëndërr njerëz që kanë vdekur?
Australiani lundron lumin mbi një kungull
Në mes të një fjalimi të 'zjarrtë', një kryebashkiaku kolumbian i bien pantollat
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252
Më të lexuarat
Çfarë janë retë artificiale dhe a shkaktuan përmbytjet e mëdha në Dubai?
Gazeta ukrainase: Pse vendimi i Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës për Kosovën është humbje historike për Serbinë
“Vetëm një skuadër në Evropë është më e mirë se Bayern Munich” – legjenda e bavarezëve flet për Tuchel dhe ecurinë e klubit
Parandalohet vrasja e Volodymyr Zelenskyt - arrestohet shtetasi polak që bashkëpunonte me rusët
Zyrtare: Serie A do të ketë pesë skuadra në Ligën e Kampionëve për sezonin 2024/25
Policia serbe e dërgon në paraburgim mërgimtarin nga Gjakova që e arrestoi në kufi